راهبری (coaching) روش رشد و آموزش نوینی است که در آن شخصی بهعنوان راهنما (coach) خوانده میشود و به راهجو (coachee) برای رسیدن به اهداف شخصی و حرفهایاش کمک میکند.
تاریخچۀ استفاده از واژۀ coaching به حدود سال ۱۸۳۰ در دانشگاه آکسفورد بازمیگردد. در آنجا واژۀ coaching برای روشی استفاده میشد که در آن راهنما، افراد را از نقطهای که قرار دارند تا جایی که میخواهند قرار بگیرند، راهنمایی میکرد.
اما بعدتر در اواسط دهۀ ۹۰ میلادی از این واژه درزمینههای روانشناسی و مدیریت استفاده شد و سپس توسط فدراسیون بینالمللی مربیگری (ICF)، برای آن استانداردهایی گذاشته شد.
در زبان فارسی هنوز واژۀ مناسبی برای آنها انتخاب نشده و اغلب از coach بهعنوان مربی و coaching بهعنوان مربیگری یاد میشود. به نظر من استفاده از ترجمۀ این واژهها محدودکننده است و ازاینرو چند واژه را جایگزین آن پیشنهاد کردهام که به گمانم برای توصیف نقش هرکدام از افراد گویاتر است. پس قبل از ادامۀ مطلب لازم است که با این واژهها آشنا شوید.
راهنما: فردی است که در جایگاه راهنمایی کننده قرار دارد و رویکردش مطلق و دستوری نیست و برعکس پیشنهادکننده است. این واژه جایگزین coach است.
راهجو: کسی است که جویای راه شخصی خود است و برای رسیدن به هدف خاص یا یافتن پتانسیلهای خود از راهنما کمک میگیرد. این واژه جایگزین coachee است.
راهبری: فرآیند ارتباط راهنما و راهجو برای پیگیری نیازهای مطرحشده از سمت راهجو است. این واژه جایگزین coaching است.
مدتی است که جلسههای خصوصی راهبری به افراد ارائه میدهم که بر اساس نیازهای آنها درزمینههای مختلف جلسهها را برنامهریزی و طراحی میکنیم. اما به دلیل آنکه خودم برای چند سالی از راهنما استفاده میکردم و میکنم و نتایج مثبت آن برایم کامل واضح است، مایلم تا این سرویس را در دسترس قرار دهم.
به نظرم هرکسی در هر جای زندگی نیاز به راهنما دارد.
برای آشنایی افراد با این مدل، جلسۀ رایگانی را به افراد علاقهمند و آنهایی که نیازش را احساس میکنند، ارائه میدهم.
جلسۀ راهبری رایگان به روش درونگردی
راهبری به روش درونگردی مدلی است که در آن مانند بعضی دیگر از روشهای راهبری، توجه به درون (ناخودآگاه و خودآگاه) افراد است و پیوسته ازآنچه به قولی میدانیم و آنهایی که نمیدانیم استفاده میکنیم و با استفاده از پرسشهای مختلف سعی میکنیم تا با «خودِ جدید» آشنا شویم و از آن برای نزدیک شدن به خود و پیدا کردن «راهِ خود» استفاده کنیم.
مطلب مفصلی دراین مورد نوشتهام: معرفی راهبری به روش درونگردی
چرا این کار را انجام میدهم؟
وقتی دقت میکنم متوجه میشوم که از قدیم دوست داشتم به بقیه بیشتر گوش بدهم و نظرهای افراد برایم مهم است.
از طرف دیگر انگیزه برای کمک کردن به دیگران که در اصل کمک کردن به خودم هست، موجب میشود که بسیار کنجکاو باشم. به حس، شرایط و موقعیتی که در آن قرار دارند.
نکتهای دیگر که در خودم متوجه آن شدم این است که تا زمانی که در جایگاه شنونده هستم، قضاوت و برچسبگذاریم خاموش است. یعنی یک قانون کلی دارم. «اگر حرفی زده میشود یا احساسی بیان میشود، پس واقعیت دارد و وجود دارد!» درنتیجه هیچوقت پیش خودم فکر نمیکنم که «مگه می شه!؟» «امکان ندا ره» «دروغ میگی!».
در کنار آن از قدیم به کشف کردن علاقه اصلی خودم خیلی بها میدادم و پیگیری این کار را برای دیگران هم خیلی دوست دارم. اینکه افراد را با آنکسی که واقعاً هستند آشنا کنم. با ویژگیها و کیفیتهایشان و باکاری که ممکن است در آن استعداد یا توانایی زیادی داشته باشند.
پس گوش دادن عمیق، کنجکاوی و اعتماد به حس درونیام همگی لوازم کارم برای راهنمایی هستند.
من میتوانم در قسمتهای زیر به شما کمک کنم:
- آشنایی و پیدا کردن عنصر وجودی شخصی؛ واژۀ عنصر وجودی از برگردان انگلیسی Element ابداعشده است. در اصل هماهنگی میان استعداد و علاقه را عنصر وجودی مینامیم؛
- درک روابط؛ میتواند رابطه با فردی باشد یا حتی رابطه با رفتارهای شخصی و درونی؛
- خودآگاهی؛ هرآن چه که باعث شناخت بیشتر از خود شود. گاه از طریق مطرح کردن داستان شخصی و گاه از طریق پرسشهای آگاهانه.
برای شروع چه کنم؟
برای شروع نیاز خواهیم داشت که از خود بپرسیم که «برای چه اینجا هستم؟» این پرسش ازآنجهت مهم است که باعث میشود دلایل ما واضح شود. مثلاً:
- نیاز به کمک دارم ولی نمیدانم چطور کمک بگیرم؟
- نیاز به تغییر دارم ولی نمیدانم از کجا شروع کنم؟
- رابطهام با دوست، خانواده، همسر یا همکارم دچار مشکل شده و نمیدانم چطور با آن روبرو شوم؟
- میخواهم به زندگیام توجه کنم و نشانههای آن را بیشتر درک کنم.
پرسشهای متداول
چرا این کار را رایگان انجام میدهم؟
اول اینکه مایلم افراد بیشتری با این سرویس آشنا شوند و چون میدانم که هرکسی در زندگی به راهبر نیاز دارد و این نقش چه تأثیری خواهد داشت، دوست دارم موانع ابتدایی را بردارم. موانعی مانند:
- ترس از انجام دادن کار جدید؛
- نگرانی از تعهد طولانیمدت؛
- ترس مواجهه با مشکل؛
- و…
از طرفی مایلم تا:
- انگیزهای برای امتحان این روش برای افراد باشم.
- فرصتی برای یادگیریهای جدید از مهارتهایم ایجاد کنم.
- شانس نزدیک شدن به پتانسیلهای ذاتی را برای افراد مهیا کنم.
- امکان آشنایی افراد با «نیازهای اصلیشان» را ایجاد کنم.
- شرایطی را برای توسعۀ حرفۀ خود ایجاد کنم.
اینها تمامی انگیزههای من از راهاندازی سرویس راهبری درونگردی رایگان است. در جلسۀ رایگان که بهصورت اینترنتی و از طریق اسکایپ/گوگل هنگ آت/واتس اَپ انجام میشود، فرصت داریم که با مطرح کردن پرسش اصلی، جلسه را شروع کنیم.
چطور میتوانم تماس بگیرم؟
مکالمۀ ما بهصورت تلفنی و از طریق یکی از روشهای اسکایپ، گوگل هنگ ات یا واتس اَپ خواهد بود.
میتوانید از طریق فرم تماس زیر پیغامدهید و بلافاصله وقتی برای شما اختصاص خواهم داد.
چه انتظاری از این جلسه میتوانم داشته باشم؟
- شنیده شدن بدون قضاوت و پیشداوری؛
- ۲۱ دقیقه که فرصتی برای بیان نیاز یا پرسشتان است. (هرچه دل تنگت میخواهد بگو)؛
- شنیدن پرسشهایی که شاید تابهحال از خود نپرسیدهاید.
چه چیزهایی قبل از شروع جلسه رایگان نیاز دارم؟
- دلِ باز، گوشِ باز و ارادۀ باز برای تغییر؛
- داشتن پرسش از خود. «چرا میخواهم در این جلسه شرکت کنم؟»؛
- داشتن دفتر یادداشت برای نوشتن.
چرا میتوانم به شما کمک کنم؟
- چون شنیدن عمیق مهارت من هست.
- چون از گفتوگو بهعنوان ابزار کار استفاده میکنم.
- چون توانایی گوش دادن بدون قضاوت رادارم.
- تجربۀ کار در این زمینهدارم.
- کارگاههای مختلف در زمینۀ گفتوگوی سازنده گذرانده و برگزار کردهام.
بعدش چه؟
بهتر است که اول به بعدش فکر نکنیم تا بگذاریم هرآن چه باید رخ دهد، پدیدار شود. این کار باعث میشود که ذهن مان دنبال خروجی مشخصی نباشد. مثلاً نگوید که پس بعدازاین جلسه من حتماً به فلان جا خواهم رسید. فلان مشکلم کامل برطرف خواهد شد. حتماً در زندگی آدم خوشحالتری خواهم شد. البته هیچکدام از این موارد بعید نیستند، ولی هرگونه حس، رفتار یا حالت درونی پایدار نیاز به تمرین و ممارست پایدار دارد و آن چیزی که در یک جلسه شکل بگیرد، ممکن است ماندگار نباشد.
ولی اگر از روند جلسۀ رایگان راضی بودید و برایتان لذتبخش بود، آنگاه میتوانیم جلسههای مشخص با برنامۀ مشخص تعیین و دنبال کنیم. جلسههای بعدی حداقل ۴۵ دقیقهای است و بسته به نیاز شما هرکدام تا حداکثر ۹۰ دقیقه ادامه خواهد داشت.
در بعضی مواقع ممکن است که همین جلسۀ ۲۱ دقیقهای چارۀ کار شما باشد و دیگر نیازی به ادامه دادن با من نداشته باشید و مسیر برایتان مشخصشده باشد و نیاز بهکار درونی داشته باشید. در این شرایط میگویم که بسیار عالی. این بهترین شرایطی است که ممکن است برای شما پیش بیاید.
در بعضی مواقع، جلسۀ اول درواقع نقطۀ شروع است و نیاز به پیگیری و پشتکار دارد.
از کجا شروع کنم؟
پیشنهاد میکنم تا انرژی انجام این کار رادارید و موضوع داغی در زندگی شما نیاز به توجه دارد، تأخیر نکنید. اغلب اوقات به دلیل عدم تمرکز حواس یا عدم حضور در لحظه نکتههای حساس و مهم زندگی فراموشمان میشود و معلوم نیست که دوباره کی به سراغ ما بیاید.
پس اگر هماکنون تصمیم گرفتهاید، از فرم زیر پیغام دهید تا در اولین فرصت وقتی به شما اختصاص دهم. مکالمۀ ما بهصورت تلفنی و از طریق یکی از روشهای اسکایپ، گوگل هنگ ات یا واتس اَپ خواهد بود.
زمان استفاده از این سرویس تمام شده است.