اگر فکر می‌کنی زندگی لذت‌بخش نیست،

پس من و تو باهم کار داریم.

آیدین حبیبی

راهنمای درون‌گردی

دانش آموختهٔ کوچینگ از اریکسون کانادا

Erickson Life & Business Coach Training

کوچ چکار می‌کند؟

عمیق می‌شنود

بدون قضاوت می‌شنود و کمک می‌کند تا راهجو (Coachee) به آنچه گفته و نمایان می‌شود، آگاهی یابد.

هدف‌گذاری می‌کند

گاهی می‌دانیم و گاهی نمی‌دانیم که چه می‌خواهیم و چه برایمان مناسب است. راهنما کمک می‌کند تا در هر بخش زندگی، هدف‌های متناسب مشخص شود.

همراه است

راهنما مسیر را با کمک راهجو طراحی می‌کند و در مواقع نیاز به مسیر جهتی جدید می‌دهد.

جلسه‌های کوچینگ و منتورینگ چطور است؟

فضای جلسات کوچینگ صمیمانه، راهگشا و سرشار از آرامش بود. نگاهِ از بالا به پائین یا نگاه درمانگر به بیمار ابداً وجود نداشت. آیدین حبیبی مثل یک همراهِ دانا به من کمک کرد که قدم‌به‌قدم از فضای سردرگم ذهنم بیرون بیام، به ذهنم نظم بدم، با ترس‌هام مواجه بشم و راه‌حل پیدا کنم. در ضمن تیزهوشی و ذهن منظم ایشون از ویژگی‌های جالبشون بود.
حمیده

نظر راهجوها چیست؟

رزرو جلسه

پرسش‌های متداول

شخصی که توانایی شنیدن عمیق دارد و بدون قضاوت گوش می‌دهد و با استفاده از پرسش‌های راهگشا، «راهجو» (coachee) را به درون خود راهنمایی می‌کند. راهنما هیچ‌وقت مسیر مشخصی را پیش روی شما نمی‌گذارد، بلکه شرایطی فراهم می‌کند که با توجه به آگاهی شخصی، مسیر را انتخاب کنید. در تمام این مدت راهنما به‌عنوان شخصی است که نظارت می‌کند و درنهایت مسئولیت انجام تصمیم با خودتان است.

کسی است که نیاز به تغییر را در خود احساس کرده و برای پیدا کردن راه و روش آن باراهنما همکاری می‌کند.

زمانی است که در آن مسیر پیش رو توسط راهنما و راهجو طراحی می‌شود. این زمان می‌تواند نسبت به درخواست راهجو و برای رسیدن به اهداف مختلف از چند جلسه تا چند ماه متغیر باشد. جلسه‌های کوچینگ/منتورینگ به صورت غیرحصوری (اینترنتی) و از طریق تماس تصویری انجام می‌شود و هر جلسه ۴۵ دقیقه است.

روش اصلی راهنما، گوش دادن عمیق، کنجکاوی و اعتماد به حس‌های درونی خود است. اما درکنار آن از روش‌ها و ابزارهای مشخص و منظمی مانند تمرین‌های بین جلسه برای پیشبرد کار استفاده می‌کند.

شنیدن عمیق (سطح ۳)، از بالاترین سطوح شنیداری است که در آن علاوه بر شنیدن صحبت و کلمات افراد، اطلاعات دیگری نظیر احساس، موقعیت و شرایط شخص نیز دریافت می‌شود. گوش دادن عمیق تنها شنیدن نیست بلکه توانایی‌های دیگری مانند تمرکز، توجه و دنبال کردن گفتار نیز شامل آن می‌شود.

در ابتدای دوره برنامۀ کلی مسیر پیش رو مشخص می‌شود که در آن نیازهای کلی راهجو بررسی و دنبال می‌شود و مسیر هر جلسه بر اساس نیازهای تعریف‌شده و اتفاق‌های طول هفته برای راهجو مشخص می‌شود.

یکی از وظایف راهنما، کمک کردن برای ساخت هدف‌های هوشمند (S.M.A.R.R.T) است. در جلسهٔ راهبری می‌توانی هدف هوشمند بسازی یا یکی از اهدافت را هوشمند کنی. هوشمندی هدف، چندین ویژگی دارد که مهم‌ترین آن، فراهم کردن شرایط تغییر است.

در این روش، هدف:

مشخص است (Specific)

بتوان آن را نام برد. ویژگی‌های کیفی مانند تمرکز، پشتکار و یادگیری مشخص نیستند. ولی تمرکز در نوشتن، پشتکار روزانه در نوشتن و یادگیری مهارت‌های جدید نویسندگی، مشخص هستند.

قابل‌اندازه‌گیری است (Measurable)

قابل‌سنجش و شمارش باشد. اینکه می‌گویی می‌خواهم لاغر شوم قابل‌سنجش نیست. لاغری برای هرکس تعریفی دارد. بهتراست وزن لاغری را مشخص کنی.

دست‌یافتنی است (Achieveable)

در اراده و کنترل شخص باشد. نمی‌توان تغییر شخص دیگری را در این دسته گنجاند. نمی‌شود ترک سیگار همسر، تغییر رفتار پرخاشگری فرزند یا برخورد متناسب دوست را به‌عنوان هدف انتخاب کرد. این اهداف مربوط به دیگری‌اند و دست‌یافتنی نیستند.

واقع‌بینانه است (Realistic)

هماهنگ با شرایط و توانایی‌های شخص باشد. رفتن به قلهٔ اورست در سه ماه آینده، هم مشخص است، هم قابل‌اندازه‌گیری و هم دست‌یافتنی (در بلندمدت)! اما زمانی که توانایی و مهارت‌های کوهنوردی را نداشته باشی، واقع‌بینانه نیست.

مرتبط باهدف‌های دیگر است (Relevant)

با خواسته‌های دیگر هماهنگ باشد. بهتر است هدف‌هایی را انتخاب کنی که با یکدیگر هماهنگ و در یک راستا باشند.

زمان‌بندی‌شده است (Timely)

در بازهٔ زمانی، تعریف‌شده باشد. هفتهٔ دیگر، سه ماه آیند، ۵ سال بعد و…

در طول جلسه و زمانی که دربارهٔ هدفت صحبت می‌کنی، راهنما کمک می‌کند تا علاوه برای واضح شدن خواسته‌های اصلی، اولویت‌های آن‌ها را هم برای خودت مشخص کنی. گاهی متوجه می‌شوی خواسته‌ای که پیش‌تر به آن چندان توجه نمی‌کردی، الآن به‌شدت به آن نیاز داری و رسیدن به آن برایت مهم است.

انتخاب هدف هوشمند اولین گام برای رسیدن خواسته‌مان است.

جایگاه راهنما بدون جهت‌گیری (گرایش)، وابستگی احساسی و قضاوت است. در این جایگاه، پیشنهاد، نصیحت و تجربهٔ شخصی، به راهجو داده نمی‌شود.

جایگاه راهنما همیشه درحرکت است. دید وسیع‌تری نسبت به راهجو دارد ولی همواره متمرکز است. تلاش می‌کند با مطرح‌کردن پرسش‌های راهگشا و تمرین‌های مختلف، چشم‌انداز جدیدی برای راهجو پدیدار کند.

راهنما همواره:

  • برای ایجاد رابطهٔ سازنده‌ای، به راهجو توجه می‌کند؛
  • به تجربه‌ها، دانش و سطح آگاهی راهجو احترام می‌گذارد:
  • انگیزه ایجاد می‌کند؛
  • نیازهای راهجو را واضح و برای رسیدنش کمک می‌کند.

عموماً در روان‌درمانی رویکرد به افرادی است که مشکلات روحی/رفتاری دارند و تمرکز اصلی جلسه بر آن مشکل و گذشته و علت شکل‌گیری آن است و تلاش بر برگرداندن متقاضی به شرایط عادی استمهم‌ترین اصل در این روش بهبود و شفا یابی است.

از سوی دیگر در جلسۀ راهبری نگاه به حال و عبور از مشکل است و همچنین این روش برای کسانی که می‌خواهند پتانسیل‌های خود را به مرحلۀ بالاتری ارتقاء دهند و شکوفایی شگرفی را در زندگی غیرمعمول خود شکل دهند، ایده‌ال استتمرکز اصلی در این روش تکامل و آشکارسازی توانایی‌های فرد است و شفا یابی نتیجۀ جانبی است.

در بیشتر مواقع یک گفت‌وگوی سازنده، از مطرح کردن یک پرسش شروع می‌شود. این‌گونه پرسش‌ها کیفیت‌هایی دارند که آن‌ها را از پرسش‌های معمولی جدا می‌کند. این‌گونه پرسش‌ها:

  • صادقانه است و از روی تمایل برای شناخت راهجو پرسیده می‌شود؛
  • واضح است و پس از اتمام با مکث همراه است؛
  • برای پاسخ گاهی به سکوت نیاز است؛
  • با لحن مناسب مطرح می‌شود تا حالت قضاوت‌کننده‌ای نداشته باشد؛
  • طوری جمله‌بندی می‌شود که راهجو را به مطرح کردن بهترین پاسخ دعوت می‌کند؛
  • پاسخ به آن با بله و یا خیر نیست.

راهبری (Coaching) مشاوره (Consulting)
متمرکز بر حال و آیندهٔ بالقوه
راه‌حل محور
راهجو جواب را می‌داند
پیدا کردن مسیر از طریق شراکت دوطرفه
متمرکز بر آینده
مشکل محور
مشاور دانش حل موضوع را دارد
قدم‌های بعدی در مسیر دیکته می‌شود
راهبری (Coaching) مشاوره (Counseling)
متمرکز بر حال و آیندهٔ بالقوه
راه‌حل محور
راهنما هدایت می‌کند، راهجو پاسخ را دارد
راهجو مسئول نتیجه است
متمرکز برگذشته
مشکل محور (عوامل تحریک‌کننده، الگوهای رفتاری)
متخصص است و راه حل پیشنهاد می‌دهد
مراجع (بیمار)، مسئول نتیجه است
راهبری (Coaching) مربی‌گری (Mentoring)
می‌پرسد
راه‌حل محور
توجه به جزئیات، کوتاه و بلند مدت
راهجو بیشتر می‌داند
پاسخ می‌دهد
راه‌حل محور
توجه به کلیات، بلند مدت
از شاگرد (Mentee) بیشتر می‌داند
راهبری (Coaching) آموزش
رونمایی آنچه در اختیار راهجو است
راه‌حل محور
بنا به خواسته‌ی درونی
می‌پرسد
راهنما و راهجو باهم مسیر را کشف می‌کنند
یادگیری از دانسته‌های درونی
دانش و مهارت جدید آموزش می‌دهد
مشکل محور
بنا به خواسته‌ی درونی و بیرونی
پاسخ می‌دهد
مسیر را انتخاب می‌کند
فراگیری دانش جدید
راهبری (Coaching) دوستی
هدفمند
راه‌حل محور
بدون قضاوت
می‌پرسد
نصیحت نمی‌کند
تمرکز بر درخواست راهجو
بی‌هدف
مشکل محور
احتمال قضاوت وجود دارد
می‌گوید
نصیحت می‌کند
امکان منحرف‌شدن موضوع وجود دارد

تماس با من