گفتگوی آگاهانه

ما در طی روز زمان طولانی را صرف برقراری ارتباط می‌کنیم. در واقع حدودا ۷۰درصد مواقع.

به گفته‌ای که از نتیجه تحقیقات در این رابطه استخراج شده، بیش از ۴۵درصد مواقع درحال گوش‌کردن، ۳۰درصد صحبت‌کردن، ۱۶درصد خواندن و ۹درصد نوشتن هستیم.

حال این پرسش کلی مطرح می‌شود که چرا با اینکه بیشتر مواقع درحوال گوش‌کردن هستیم، همچنان فرد مخاطبمان نیازمند گوش شنواست؟

دلایل بسیاری در پاسخ این پرسش مطرح است که سعی دارم در این نوشته تعدادی از آنها را بررسی کنم.

۱. نیت
در مرحله اول می‌بایست نیت گفتگو برای طرفین (یا جمع درصورت گفتگوی گروهی) مشخص شود. بهترین حالت این است که همواره پرسش‌هایی را برای خود تا حد امکان شخصی کنید. مثلاً:
نیاز من از این گفتگو چیست؟
آیا علاقه‌ای به بحث درباره این موضوع خاص دارم؟
و یا چطور می‌توانم درباره مشکل کلیدی در ارتباطم با افراد گفتگو کنم؟

۲. محیط گفتگو
انتخاب محیط و شرایط گفتگو در کیفت آن بسیار تأثیرگذار است. چون در نهایت در گفتگو بسیاری از عقاید، احساسات و نظرها «گفت» و «گو» می‌شوند و اگر تا حد امکان شرایط محیطی و عواملی که باعث خلل در رساندن مفهوم جملات می‌شوند، حذف شوند، در بهبود کیفت گفتگو بسیار مؤثر است. این موضوع به‌صورت کلی برای زبان و به‌خصوص زبان فارسی که با تغییر لهن و تاکید می‌تواند مفهوم دیگری داشته باشد، بسیار کلیدی است. پس احتمالاُ گفتگو در شهربازی، روبروی تلویزیون یا مکان‌های شلوغ گزینه خوبی نخواهد بود.

۳. شنیدن
گوش‌دادن فقط شنیدن نیست، و گوش‌دادن مؤثر نیازمند بیش از دو گوش به‌همراه تمرکز و استفاده از سایر حس‌های انسانی است.
«شنونده خوب شخصی بدون حرف نیست، بلکه آن‌کسی است که گلودرد دارد.» ‍‍~کاترین وایت‌هورن

ممکن‌است که ما گوش و حواسمان به سخنگو باشد ولی همچنان در ذهنمان به سخن گفتن مشغولیم. در این حالت هیچ کمکی به کیفیت شنیداری نکرده‌ایم و میزان قابل‌توجهی از حرف‌های مخاطبمان به سلامت به گوش‌هایمان نرسیده و درک نمی‌شوند.

۴. بازخورد و مطرح‌کردن نظر شخصی
مطرح‌کردن تجربه‌های شخصی یا هدایت (ناآگاهانه) گفتگو به سمت مشکل، نظر و یا پیشنهاد شخصی می‌تواند باعث تخریب گفتگو و یا ایجاد ناامنی در آن شود. برای مطرح‌کردن نظر شخصی بهتر است به چند نکته توجه کنید:
مطمئن شوید که اجازه صحبت از طرف مقابل به شما داده شده‌باشد.
از گفتن باید و نبایدها پرهیز کنید.
تا حد ممکن از تجربه شخصی صحبت کنید.

این نوشته مقدمه‌ایست کوتاه برای مطلب بلند و مهم گفتگو و از آن مهم‌تر «شنیدن».

چه نکته‌ای در گفتگو برای شما اهمیت دارد؟
لطفاً با من و سایرین در دیدگاه‌ها به اشتراک بگذارید.