کم، زیاد است.
این شعار اصلی زندگی «مینیمال» است. ممکن است پیشتر مینیمالیزم را در طراحی سایت، خانه یا حتی در موبایلی که در دست داری، شنیده باشی. ولی زندگی مینیمال کمی متفاوت است.
مینیمال در یک نگاه یعنی ساده، مرتب، کاربردی یا بهطورکلی دور از بههمریختگی.
زندگی مینیمال قبل از هر چیزی وسیلههای کمتری دارد. همچنین وسایل بیشتر کاربردی است تا دکوری. در این سبک هر وسیله ممکن است چند کاربرد داشته باشد و استفادهٔ هرکدام در روزمره حیاتی باشند. مثل خودنویس یا دفتری که هرروز در آن یادداشت برمیداریم، تفکراتمان را مینویسیم یا خاطرات را ثبت میکنیم.
درواقع در زندگی مینیمال تمرکز بر کیفیت زندگی است تا کمیت. در این نوع از زندگی فرصت داری تا دور از شلوغیهای بیرونی بر آنچه نیاز داری و از آن لذت میبری، تمرکز کنی.
در زیر ۷ روش ساده و کاربردی را برای مینیمال کردن زندگی پیشنهاد میکنم:
۱. کم کردن تدریجی وسایل
ممکن است در لحظه بگویی که من وسیلهٔ اضافی ندارم و همهشان را استفاده میکنم. ولی اگر کمی دقت کنی وسایلی هستند که شاید چندین ماه یا حتی چندین سال استفادهنشدهاند. میتوانی اول از لباسهایت شروع کنی. تعدادی از آنها را که چند وقت استفاده نکردهای، داخل کیسه کن. آنها را برای مدتی داخل کمد یا انباری نگهدار. ببین که آیا نبودشان را احساس میکنی؟ برای لباسهای فصلی اگر در ۶ ماه همچنان یادشان نبودی و نیازشان را احساس نکردی، وقتش رسیده با آنها خداحافظی کنی.
همین کار را با وسایل دیگر انجام بده. آنها را در جعبه بگذار و روی آن تاریخ روز را بنویس. هر بار که وسیلهای از داخل جعبه نیاز داشتی، آن را بردار و تاریخ را بنویس. بعد از ۶ ماه سری به جعبه بزن. وسایل باقیماندهٔ جعبه، همه اضافهاند و میتوانند از زندگیات خارج شوند. به شخصی که نیازش دارد، هدیه بده یا در صورت امکان آنها را بفروش.
۲. تعویض جدید با قدیم
قانونی بگذار که در صورت نیاز به خرید وسیلهٔ جدید، حتماً یکی را حذف کنی. اگر پیراهن جدیدی میخواهی، یکی از قدیمیها را از زندگیات خارج کن. اگر تبلت جدیدی میخواهی، قبلی را بفروش. این روش کمک میکند که بدون زیاد کردن وسایل آنها را نو کنی.
۳. خرید بعد از ۴۸ ساعت
خرید کردن لذتبخش است. ولی تحمل عذاب وجدان بعدش برای وسایلی که نیاز نداشتهایم یا استفاده نخواهیم کرد، دشوار است.
اگر وسیلهای را در مغازه یا اینترنت دیدی و به نظرت خیلی جالب آمده و میخواهی آن را داشته باشی، ۴۸ ساعت به خودت فرصت بده. اگر بعد از دو روز کماکان یادش بودی و تمایل داشتی آن را بخری، آنگاه برای خریدش اقدام کن.
بیشتر خریدهای ما بر پایهٔ هوس است و با توجه به نیازهای اصلیمان نیست. ازاینرو خوشحالی ناشی از آنهم زودگذر و سطحی است. با این روش این فرصت را به خودت میدهی که تمرکز بیشتری برای نیازهای اصلی و لذت ماندگار آن داشته باشی.
کولهپشتی برای سفری که برنامهاش را نداری یا ظرف بیکیفیت چای سفری، هیچکدام نیاز اصلی نیستند و تأثیر عمیقی در کیفیت زندگیات نخواهند داشت.
۴. دیجیتال کردن
از فواید فنّاوری، دیجیتال شدن کتاب، موسیقی و فیلم است. این روزها میتوان گیگابایتها فضای رایگان در اینترنت داشت که همیشه در دسترس هستند. هاردهای کوچک و قابلحمل هم هرکدام چند صد گیگابایت باقیمت معقول در اختیارت میگذارند.
خوشبختانه محتوای چندرسانهای در ایران چند سالی است که رونقگرفته و برای کتاب، موسیقی و فیلم راهکارهای دیجیتال وجود دارد.
کم کردن نسخههای فیزیکی یا حذف تدریجی آنها میتواند هم کلی فضای آزاد در اختیارت قرار دهد و هم هزینهها را کم کند. از طرفی در حال حاضر قیمت اجاره یا خرید هر مترمربع خانه چند میلیون است، اما ممکن است ارزش وسایلی که در آن نگهداری میشود، به این قیمت نباشد.
۵. چندکاره بهجای تککاره
اگر امکانش هست در خرید وسایل جدید، آنهایی را انتخاب کن که چندکاره هستند. تیغهٔ برش هندوانه کاربرد دیگری ندارد و استفادهاش محدود است و بعد از مدتی بیاستفاده میشود.
در عوض کولهپشتیای که جای دوربین و لپتاپ دارد، شارژر باتری که توانایی شارژ انواع باتری را دارد یا لامپی که نورش تنظیم میشود و رنگش تغییر میکند، همگی وسایل چندکارهاند و بهجای چند وسیله استفاده میشوند.
۶. خالی کردن بهجای پر کردن!
ساختن کمد، بستهبندی وسایل اضافه یا انبار کردن آنها روش جالبی نیست. اول باید پرسید که برای چه میخواهم این وسایل را نگهدارم. سری لیوانی که ۲۰ سال استفادهنشده، دوربین عکاسی آنالوگی که ۱۵ سال تعمیر نشده و قابلاستفاده نیست یا هدیهای که بعد ۵ سال داخل جعبه مانده، نیاز به انبار کردن ندارد.
راهی برای دلکندن از آنها پیدا کن و رهایشان کن. شاید کسی از آنها استفادهٔ بهتری کند.
۷. خانهتکانی فصلی
اگر میتوانی وسایلت را مرتب نگهدار و فصلی خانهتکانی کن. مرتب کردن وسایل کمک میکند که ذهنی مرتب داشته باشی. در خانهتکانی اگر میبینی وسیلهای جایی برای نگهداری ندارد، شاید نیازی هم به نگهداری نداشته باشد. حداقل هر ۳ ماه یکبار این کار را انجام بده.
در زندگی کنونی که هرروز به مصرفگرایی بیشتر تشویق میشویم و تولید کالاها روزبهروز بیشتر میشود و تنوع آنها برای انتخاب گیجکننده است، مینیمال زندگی کردن بسیار دشوارتر از گذشته است.
زندگی در ایران اتکای بیشتری بر وسایل دارد تا نیازهای اصلی. وسایل نقش مهمی در زندگی دارند و نبودشان تأثیر محسوسی در نارضایتی افراد دارد. بهعنوانمثال نداشتن ماشین برای عدهای بسیار دشوار است.
دلایل و ریشهٔ این وابستگیها بسیار و نیز کهنهاند؛ اما میتوان بهجای تمرکز بر دلیل شکلگیری آن و توجیه کردن خود که ما چنین هستیم و تغییر این روش دشوار است، روشهای جایگزین (پیشنهادهای بالا) را امتحان کرد و تفاوت کیفیت زندگی را سنجید.
10 Responses
امیدوارم قبل از اینکه زمین از وسایل ما خسته بشه و به جای ما خونه تکونی کنه و خودش رو تکون بده، خودمون به فکر بیفتیم. زمین پر شده از وسایل بدون استفاده و به درد نخور.
امیدوارم به خونه تکونی زمین نرسیم. البته نشونههاش زیاده!
پسرعمه زا هم درباره خونه تکونی همین نظر رو داشت. میگفت اینقدر خونه رو تکون میدیم تا تمیز بشه.
🙂
به قول شاعر: “جون من بگو، مرگ من بگو، به ما نمیگن حاجی یه تکون؟” 🙂
ممنون آیدین جان، مثل همیشه عالی!
من حدود ۱ سال هست سبک مینیمالیسم رو در زندگیم اجرا میکنم .احساس میکنم هر روز که میگذره سبکتر میشم و روحم جاهای بهتری پرواز میکنه .مثلا من قبلا یه گوشی هوشمند یه تبلت و یه ساعت هوشمند داشتم که با کلی تلاش تبلت و ساعت رو حذف کردم و الان فقط به یه گوشی هوشمند با کیفیت بسنده کردم و در دیگر موارد هم به همین صورت در خرید جهیزه و مبلمان به راحتی خودم و سادگی و البته کیفیت توجه کردم تا شمار زیادی از وسایل که شاید تا آخر زندگی هم به کارم نیاد در دنیای امروز باید هوشمند بود و اسیر تبلیغات شرکتهای بزرگ که با سرمایه هنگفت میخوان نیاز کاذب بسازند و مردم رو مجبور به خرید کالاشون بکنند نشد و فقط بر اساس نیاز واقعی خود خرید کرد .
من وقتی پادکست گفت و گوی شما با علی یکانی را شنیدم و کمی راجع به سبک زندگی مینیمال جست و جو کردم (البته هنوز هم در حال جست و جو هستم) فهمیدم مینیمالیسم همون چیزی بوده که همیشه می خواستم و چاره ی خیلی مشکلاتم هست ولی بعضی مسائل رو حتی با تصمیم گرفتنش هم کنار نیومدم، نمیدونم میشه با اون ها هم مینیمال بود یا نه. بعضی از اون موارد:
۱) دیجیتال کردن : خب من خود کتاب کاغذی رو دوست دارم. البته به نظرم میتوان قرض گرفت از کتابخونه یا از افراد و کتاب هایی که خیلی با آن ها انس می گیرم را هم داشته باشم.
2) در رابطه با دیدگاهی که دوست عزیز “نیروانا” گفت، من دوست دارم یکسری وسایل خاص ولی کاربردی داشته باشم. مثلا همون ساعت هوشمند یا بهتره بگم ساعت ورزشی که بتونم باهاش فعالیت های ورزشی خودمو کنترل کنم یا یکسری چیز یونیک ولی ساده ی دیگه. البته شاید وقتی بخرمش متوجه شم بهش نیاز ندارم. شاید هم نیاز نباشد. آیا خواسته داشتن در این حد خوبه؟ نظر شما چیه؟ اگه بخواهم مینیمال باشم (در زندگی خودم، و میدونم مینیمالیسم هر کس برای خودش تعیین میشه) باید از این خواسته ها دست بکشم؟
خوشحالم که تو هم به سادهکردن زندگی علاقهمندی. به نظرم آنچه در مینیمالیسم (سادهزیستی) مهم است، سادهکردن زندگی و حذف شلوغیهای آن است. در این سبک زندگی، بجای تعداد وسایل یا نوعش، میتوان روی کاربرد آن تمرکز کرد. آیا وسیلهای که میخواهی فقط برای یک زمان خاص و یک کاربرد خاص مفید است یا میتوان چندکاره باشد.
اگر مایلی، پیشنهاد میکنم کتابچهٔ «راهنمای کوتاه سادهزیستی» من را مطالعه کنی. فکر میکنم برایت مفید باشد.
سلام من با دوره تغییر شما آشنا شدم بعد هم در مورد ساده زیستی مطلب خوندم واقعا خیلی از مطالبتون خوشم امد و دیدن سایت شما رو حتما یکی از اتفاقات مثبت این چند وقت اخیرم می دونم تا جایی که سایت شما رو توی فایرفاکس پین کردم
البته یه نکته هم دوست دارم بگم اون اینه که ساده زیستی ریشه در ادیان داره
مثلا در مورد امام علی علیه السلام در کتاب نهج البلاغه نمونه زیاد از ساده زیستی ایشون هست
و ساده زیستی در اسلام میشه گفت به این معناست : بیشترین تولید کمترین استفاده
خوشحالم که از مطالب لذت میبری و ممنون از توجهات.
بلاخره زمین هم خونه تکونی کرد با اومدن بیماری کرونا زمین داره خودشو خلوت و سبک میکنه
بهنظر من هم اینطوره. زمان بیدار شدنه.